RÓŻANECZNIKI I AZALIE to niewątpliwie jedne z najpiękniej kwitnących krzewów w naszych parkach i ogrodach. Należą do rodziny wrzosowatych i tworzą jeden rodzaj Rhododendron. Zwyczajowo nazywane są rododendronami. Jest to forma powszechnie używana, dlatego taką nazwę będziemy stosować w dalszej części tekstu. Znanych jest ponad 1000 gatunków tych roślin pochodzących przede wszystkim z płn.-zach. Chin, Japonii, a także Ameryki Płn., Bałkanów i Alp. Na przestrzeni 150 lat wyhodowano ponad 12000 różnych odmian rododendronów i azalii.
W naszej ofercie znajdą Państwo zarówno ich odmiany wielkokwiatowe, jak i gatunki botaniczne oraz inne rośliny z rodziny wrzosowatych o podobnych wymaganiach i sposobach pielęgnacji, takie jak wrzos, magnolia, kalmia, andromeda, pieris czy borówka. W miejscu swego naturalnego występowania rododendrony rosną przeważnie na kwaśnym i przepuszczalnym podłożu, a opady atmosferyczne są tam wiele wyższe niż na terenie Polski. Większość rododendronów rośnie w lasach tworząc ich podszycie.
Chcąc, więc uzyskać powodzenie w uprawie tych roślin należy zaopatrzyć się w próchniczne podłoże o pH 4-5. Takie warunki najlepiej spełnia kwaśny torf o włóknistej strukturze, który można wzbogacić rozłożonym igliwiem, liśćmi dębowymi, bukowymi, ziemią wrzosową. Dla rododendronów, które nie zrzucają liści na zimę, wybieramy STANOWISKO półcieniste, osłonięte od wysuszających i mroźnych wiatrów. Jeżeli jednak mamy możliwość zapewnienia krzewom odpowiedniego podłoża i dostatecznej ilość wody w glebie możemy je sadzić także na stanowisku słonecznym należy jednak pamiętać o odpowiednim zabezpieczeniu na zimę, o czym mowa w dalszej części tekstu. Azalie nie mają specjalnych wymagań, co do stanowiska. Nie wymagają cieniowania, ponieważ zrzucają liście na zimę i najlepiej czują się w pełnym słońcu.
Dobrze jest posadzić kilka krzewów w grupie. Zwiększa to efekt dekoracyjny, a dodatkowo stwarza korzystne warunki do rozwoju roślin. Oferowany przez nas materiał szkółkarski rośnie w pojemnikach i można go sadzić praktycznie przez cały rok, za wyjątkiem zimy.
SADZENIE ROŚLIN rozpoczynamy od wykopania dołka o średnicy około 60-70 cm i głębokości 30-40 cm. Na glebach ciężkich, gliniastych zagłębienie powinno być płytsze i szersze (patrz rysunek). Wypełniamy je wcześniej przygotowanym podłożem i umieszczamy w nim roślinę tak głęboko, jak rosła w pojemniku. Wokół formujemy niewielką nieckę i podlewamy, aż woda wypełni ją całkowicie. Po pewnym czasie wyrównujemy teren, pozostawiając jednak zagłębienie umożliwiające nam późniejsze, obfite podlewanie. Jeżeli zamierzamy posadzić kilka krzewów w grupie, można zadać sobie nieco więcej trudu i wymienić ziemię na całym stanowisku, pamiętając, że odległość między krzewami powinna wynosić, co najmniej 1 m.
PIELĘGNACJA rododendronów i azalii sprowadza się do kilku podstawowych zabiegów. Ze względu na płytki system korzeniowy, w pobliżu krzewów nie należy wzruszać gleby. Usuwanie chwastów przeprowadzamy ręcznie. Zaleca się ściółkowanie gleby torfem, igliwiem, liśćmi dębowymi, bukowymi bądź korą. Dwa razy w roku pod koniec kwietnia i w pierwszych dniach lipca zasilamy krzewy dostępnymi w handlu mieszankami nawozowymi z 30% dodatkiem siarczanu amonu. Należy zwrócić uwagę, ażeby nawozy nie zawierały wapnia. Można stosować także nawozy o spowolnionym działaniu, przy czym okres ich uwalniania nie powinien być dłuższy niż 4 miesiące.
Korzystnym zabiegiem jest usuwanie przekwitłych kwiatostanów, co spowoduje bujniejszy wzrost i obfitsze zawiązywanie pąków kwiatowych. Krzewy właściwie pielęgnowane są wystarczająco odporne na mróz. Młode rośliny, szczególnie rosnące na stanowisku słonecznym i narażone na działanie wiatrów, dobrze jest okryć na zimę cieniówką, matą słomianą lub innym materiałem, pamiętając jednocześnie, aby zapewnić im dostęp świeżego powietrza.
Okrycie roślin podwójną siatką cieniującą zapewni im lepsze warunki zimowania. Jeżeli mamy możliwość zaopatrzenia się w świeże trociny, możemy nimi zasypywać nawet całe krzewy. Jest to jeden z najlepszych sposobów zimowego zabezpieczania. Aby nie doszło do przegrzania roślin okrycie należy usunąć wiosną jak najwcześniej, lecz po minięciu niebezpieczeństwa wystąpienia silniejszych mrozów.
Częstym kłopotem w uprawie rododendronów jest żółknięcie liści i słaby wzrost. Objawy takie są powodowane najczęściej niewłaściwie wybranym miejscem. Ratunkiem jest niezwłoczna zmiana stanowiska na nowe o kwaśnym podłożu. Krzewy dobrze znoszą przesadzanie pod warunkiem, że wykopiemy je z jak największą bryłą korzeniową.
Rododendrony mają niewielu wrogów w postaci chorób i szkodników. Praktycznie w uprawie nie zachodzi potrzeba ich ochrony. Zdarzyć się jednak może, że na krzewach zauważymy powygryzane liście, co jest objawem żerowania larw niektórych owadów. Należy wówczas opryskać rośliny jednym ze środków ochrony przeciwko szkodnikom zjadającym liście.
W starych ogrodach, oraz na terenach przyleśnych może pojawić się szkodnik Opuchlak truskawkowiec. Żerując pozostawia, drobne koronkowe wgryzy na brzegach liści. Największe jednak szkody mogą wyrządzić jego larwy, które uszkadzają system korzeniowy krzewu, osłabiając ich wzrost. Walka z nimi polega na stosowaniu doglebowo środków nicieniowych np. Larvanem. Można również zwalczać owada dorosłego środkami przeznaczonymi do walki ze stonka ziemniaczaną. Krzewy rosnące w niewłaściwych warunkach lub po bardzo mroźnych zimach mogą być atakowane przez różne gatunki grzybów, co objawia się zasychaniem lub plamami na liściach. Ochrona polega na usuwaniu chorych liści i kilkakrotnym opryskaniu rośliny w odstępach około 7 dni następującymi środkami grzybobójczymi: Biosept 0,1%, Acrobat 0,2%, Mildex 0,2%, Ridomil 0,18%. Jeżeli infekcja rozprzestrzeniła się na pęd, co objawia się więdnięciem i zasychaniem całych liści, należy uciąć gałązkę poniżej widocznych zmian na korze, a krzew opryskać środkami takimi jak podano powyżej.
Jeżeli uda nam się zapewnić powyższe warunki oraz nie zapomnimy o konieczności podlewania w czasie suszy, rododendrony, azalie i inne rośliny wrzosowate dostarczą wielu przyjemnych wrażeń oglądającym ich niezwykle bogate kwitnienie, które w zależności od odmiany i gatunku trwa zazwyczaj od połowy kwietnia do końca czerwca.